TPHCM dự kiến lập bốn thành phố mới

 (TBKTSG Online) – Nếu áp dụng mô hình chính quyền đô thị, TPHCM dự kiến sẽ có hai cấp chính quyền gồm chính quyền thành phố và chính quyền cơ sở. Theo đó, TPHCM sẽ thành lập bốn thành phố mới là thành phố Đông, Tây, Nam, Bắc; từng thành phố có chức năng kinh tế khác nhau.

Đây là nội dung tại dự thảo Tờ trình Chính phủ về đề án thí điểm mô hình chính quyền đô thị TPHCM được ông Trương Văn Lắm, Giám đốc Sở Nội vụ thành phố, đọc tại hội nghị bất thường Ban chấp hành Đảng bộ TPHCM khóa IX, diễn ra nay ngày 7-8.

Lập bốn thành phố mới

Mô hình chính quyền đô thị TPHCM được tổ chức gồm 4 thành phố trực thuộc; các xã, thị trấn còn lại là pháp nhân công quyền, có địa vị pháp lý như nhau (dù quy mô và đặc điểm khác nhau).

Trong đó, cấp chính quyền thành phố gồm 13 quận nội thành là đô thị trung tâm. Cấp chính quyền cơ sở gồm bốn đô thị vệ tinh là các thành phố Đông, Tây, Nam, Bắc, và 3 thị trấn, 35 xã khu vực nông thôn. Người đứng đầu UBND các thành phố mới được gọi là chủ tịch hoặc thị trưởng và có ngạch bậc tương đương với phó chủ tịch UBND TPHCM.

Cụ thể, thành phố Đông sẽ bao gồm quận 2, quận 9 và Thủ Đức có diện tích 211 km2, dân số 890.000 người, lấy khu đô thị mới Thủ Thiêm làm trung tâm, giáp với trục cao tốc TPHCM – Long Thành – Dầu Giây với chức năng kinh tế phát triển các ngành dịch vụ cao cấp (tài chính, tín dụng), công nghệ cao, du lịch sinh thái…

Thành phố Nam bao gồm toàn bộ quận 7, huyện Nhà Bè, một phần diện tích phường 7 của quận 8 (phần phía Nam rạch Bà Tàng) và 2 xã Bình Hưng, Phong Phú thuộc huyện Bình Chánh, có diện tích 169 km2 với quy mô dân số 470.000 người, lấy khu đô thị Nam Sài Gòn làm trung tâm phát triển (có khu đô thị Phú Mỹ Hưng), thị trấn Nhà Bè và đặc biệt là khu đô thị cảng Hiệp Phước với chức năng phát triển công nghiệp, dịch vụ cảng.

Thành phố Tây gồm toàn bộ quận Bình Tân hiện nay, một phần phường 7, phường 16 của quận 8 và bốn xã An Phú Tây, Tân Kiên, Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B của huyện Bình Chánh với diện tích 109 km2, dân số 810.000 người, có trung tâm là khu đô thị xã Tân Kiên, giáp quốc lộ 1. Thành phố Tây chủ yếu phát triển các ngành dịch vụ, khu công nghiệp và khu dân cư nhằm tái bố trí dân cư từ các quận 11, quận 6, Tân Bình.

Đối với thành phố Bắc bao gồm toàn bộ quận 12, Hóc Môn có diện tích 162 km2 với dân số 860.000 người,  trung tâm phát triển là xã Tân Thới Nhì với hành lang phát triển là quốc 22, có chức năng phát triển kinh tế dịch vụ, du lịch sinh thái gắn với nông nghiệp công nghệ cao và phát triển các khu dân cư phục vụ việc dãn dân, chỉnh trang đô thị quận Gò Vấp, Tân Bình.

Ngoài ra, thành phố Bắc cũng có phân khu chức năng phát triển khu đô thị sinh thái kết hợp du lịch, nghỉ dưỡng có quy mô khoảng 1.000 héc ta tại quận 12.

Xóa cơ chế xin – cho trong phân bổ ngân sách

Theo đề án nói trên, chính quyền đô thị TPHCM sẽ có thẩm quyền phân định rõ ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Đối với ngân sách trung ương thì việc thu chi theo cơ chế ủy nhiệm chịu sự giám sát của trung ương, còn đối với ngân sách địa phương thì hoàn toàn tự chủ thu – chi và tự chịu trách nhiệm.

Điều này sẽ khắc phục được sự thiếu minh bạch về thẩm quyền và trách nhiệm và phân cấp ngân sách như hiện nay, tiến tới xóa bỏ cơ chế xin – cho trong phân bổ ngân sách.

Theo UBND thành phố, với mô hình tổ chức 3 cấp chính quyền (cấp thành phố; quận, huyện; phường, xã) hiện nay kém hiệu quả do quá cồng kềnh, trùng lắp chức năng, dựa dẫm vào nhau, trách nhiệm không rõ ràng, nhiều hoạt động không thực quyền mà mang tính hình thức, không có cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm ở mỗi cấp.

Trao đổi với báo chí bên lề hội nghị sáng nay, ông Trần Du Lịch, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM cho rằng, mô hình chính quyền đô thị TPHCM sẽ giúp thay đổi quan điểm về công vụ, không để tình trạng một việc lại có nhiều cấp cùng làm, khắc phục tình trạng cấp phường kêu rằng họ là cái “máng xối” của mọi quy định, luật pháp.

Cũng theo ông Lịch, sắp tới với mô hình chính quyền đô thị, các sở ngành không chỉ là đơn vị tham mưu mà thực sự là đơn vị quản lý nhà nước, bớt đi các vụ việc chuyển lên UBND thành phố, bớt hội họp, cái gì đã phân cấp cho chính quyền cơ sở rồi thì sở ngành không làm nữa, sở ngành chỉ kiểm tra, giám sát.

“Thay vì tất cả sự việc đều dồn lên UBND thành phố như hiện nay thì 4 thành phố trực thuộc sắp tới sẽ phát huy tiềm lực của từng thành phố, giống như TPHCM hiện nay được nhân thêm năm lần, chính quyền gắn bó với dân hơn, các phúc lợi công cộng sẽ phát triển nhiều hơn”, ông Lịch nhận định.

Theo UBND thành phố, mô hình chính quyền đô thị là vấn đề mới nên sẽ có một số nội dung khi tổ chức mô hình chính quyền đô thị sẽ không còn phù hợp với một số điều của Hiến pháp, Luật tổ chức HĐND và UBND, Luật Ngân sách nhà nước và một số văn bản quy định hiện hành khác.

Do vậy, điều kiện về pháp lý để triển khai mô hình mới cần có sự cho phép bằng một nghị quyết của Quốc hội trong khi chờ đợi sửa đổi Hiến pháp năm 1992 và Luật Chính quyền địa phương.

Dự kiến triển khai mô hình chính quyền đô thị từ 2016

Theo dự thảo đề án, dự kiến tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII diễn ra vào tháng 10 và tháng 11-2013, Chính phủ sẽ trình Quốc hội để ban hành nghị quyết cho phép triển khai mô hình chính quyền đô thị TPHCM và cho phép thành lập 4 thành phố Đông, Tây, Nam, Bắc thuộc chính quyền TPHCM.

Sau khi có nghị quyết của Quốc hội, sẽ lập phương án tổ chức sắp xếp bộ máy nhân sự, xác định chức năng nhiệm vụ của chính quyền từng đô thị, dự toán ngân sách triển khai đề án hoàn thành trong năm 2015 để có thể triển khai áp dụng mô hình mới từ năm 2016 cùng với thời điểm bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2016 – 2021.

TPHCM có diện tích tự nhiên 2.095 km2 gồm 19 quận và 5 huyện với dân số gần 10 triệu dân (kể cả người vãng lai) với 70% diện tích là nông thôn, được xem là một trong 40 đô thị đông dân nhất thế giới.

Tuy nhiên với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hiện nay đang ngày càng bất cập so với quản lý và phát triển đô thị, từ năm 2007, căn cứ vào ý kiến cho phép của Bộ Chính trị, TPHCM đã xây dựng đề án thí điểm mô hình chính quyền đô thị.

Tham khảo thêm thông tin:

Eco Town- Tình quê hương giữa lòng đô thị

Dự án Eco Town - cộng đồng xanh- văn minh- hiện đại

Dự án Sunflowercity khởi đầu mới cho cuộc sống mới

Dự án eco village – hòa mình vào thiên nhiên cùng gió và nước

Xây dựng sân bay Long Thành là phương án tối ưu

Tiến độ thi công cầu Long Thành ( cầu Đồng Nai 2 )

Nới rộng điều kiện mua nhà cho người nước ngoài